Actualmente Renfe está a desenvolver o seu Plan Estratéxico 2019-2023-2028 e unha das súas pancas, para lograr o seu obxectivo de ser un referente da mobilidade e o transporte e afrontar a competencia, é a Transformación Dixital.
A transformación dixital fará máis eficientes os procesos internos e mellorará a experiencia de viaxe do cliente grazas, entre outras innovacións, a unha nova páxina web e unha comunicación máis áxil cos usuarios, ofrecendo sinxeleza, personalización e servizos de valor engadido.
Ademais, Grupo Renfe aposta pola innovación aberta baixo o criterio de combinar o coñecemento interno co externo baixo un enfoque de intelixencia colectiva para achegar máis velocidade e eficacia a todo o modelo, especialmente no ámbito dixital, sobre o que vai xirar unha gran parte dos retos de innovación.
dōcō é a plataforma de mobilidade como servizo de Renfe cuxo obxectivo é transformar a mobilidade a nivel nacional, ofrecendo unha experiencia porta a porta que integra a todos os operadores públicos e privados que queiran formar parte do proxecto. Trátase dunha plataforma aberta e inclusiva, única a nivel nacional polo nivel de complexidade das integracións realizadas e o ámbito de cobertura en canto a operadores de transporte.
A app está dispoñible en Google Play e na Apple Store para que todo o público poida facer uso dela e moverse «onde» e «como» queira. Ademais, tamén conta coa versión web, que che permite planificar, reservar e pagar billetes.
A apertura da aplicación foi un fito clave no lanzamento gradual de dōcō, que comezaba o pasado 16 de novembro exclusivamente para aquelas persoas apuntadas previamente para ser pioneiras no seu uso. Dúas semanas despois, máis de 2.000 persoas xa descargaran e utilizaran a aplicación despois de recibir un código personalizado co que podían comezar a gozar do servizo.
Renfe liderou o proxecto dōcō converténdose na primeira empresa pública xestora de servizos de mobilidade porta a porta; dōcō incorpora os trens de Renfe Viajeros, tanto os servizos de Cercanías e Media Distancia, coma os trens de Larga Distancia e Alta Velocidad. Máis de 2.000 trens dispoñibles cada día que conectan con aproximadamente 200 destinos.
O lanzamento de dōcō foi posible grazas á unión de esforzos por parte de Renfe, NTT DATA e Siemens Mobility. Cada un deles, achegou a súa experiencia e coñecemento para desenvolver esta aplicación de servizo MaaS (Mobility as a Service). Así mesmo, a integración de compañías de mobilidade foi tamén indispensable para o lanzamento do servizo.
Actualmente, na app pódense contratar servizos de Renfe, Bolt, Cooltra, Karhoo, Movitaxi, Reby e Transporte Metropolitano de Barcelona (última incorporación), ofrecendo medios de transporte como tren, taxi e patinete eléctrico.
Todas estas compañías permitirán ofrecer un servizo de planificación, reserva, compra, seguimento da viaxe e pagamento directamente desde a aplicación de dōcō, para ofrecer a mellor experiencia posible, adaptándose ás necesidades de todas as persoas para que viaxen onde e como queiran.
dōcō é un proxecto escalable cun plan de acción a cinco anos no que está previsto o desenvolvemento de funcionalidades adicionais que melloren de forma progresiva a experiencia da viaxe. Tamén, terá lugar a incorporación de novos socios para ampliar a cobertura dispoñible, aspirando a proporcionar a máxima oferta posible de mobilidade a todas as persoas que viaxan a nivel nacional. Todo isto dotará o sistema de mobilidade español dun servizo de transporte accesible, inclusivo e seguro co que calquera persoa poderá chegar ao destino que desexa dunha forma sinxela e sustentable.
Centro de atención ao cliente 24 horas
dōcō conta cun centro de atención ao cliente, operativo desde o lanzamento da primeira versión da plataforma en novembro, e que, desde principios de xaneiro, está dispoñible as 24 horas os 365 días do ano.
Renfe situou o centro de atención ao cliente de dōcō no Centro de Competencias Dixitais de Mérida, aliñando así a súa estratexia de dixitalización, internalización e eficiencia co Plan de Deslocalización de Recursos do Ministerio de Transportes, Mobilidade e Axenda Urbana, concibido como motor para mellorar a competitividade, o desenvolvemento de novas actividades económicas, o aproveitamento de recursos e o talento asociado á contorna. Así, o persoal que integra o Centro de Competencias Dixitais de Mérida son prioritariamente mozos residentes en Extremadura, maioritariamente en Mérida e a súa zona de influencia.
Este centro dispón de tecnoloxías multicanle para que os clientes poidan solicitar axuda por teléfono, correo electrónico, web, chat ou formulario. A interacción co cliente realizarase a través dos propios axentes, pero tamén con tecnoloxías dixitais de tradución de voz a texto ou mediante axentes virtuais.
Más información sobre as novidades de dōcō en:
• Google Play: Descarga a app
• App Store: Descarga a app
• Facebook
• X
• Instagram
• LinkedIn
• Youtube
Como parte fundamental do Plan de Innovación, para resolver os grandes retos de futuro e poder ser fortes de cara aos novos cambios que veñen pola liberalización do sector, Renfe conectou con profesionais e startups especializadas en innovación e tecnoloxía para desenvolver o programa TrenLab, cuxo obxectivo é apoiar a startups e emprendedores innovadores, incorporando a súa capacidade de innovación e disrupción aos servizos de Renfe co obxectivo de xerar valor para os nosos clientes e promover a nosa transformación dixital.
TrenLab é a aposta de Renfe pola innovación e o apoio a novas iniciativas (startup) disruptivas, impulsando así a transformación dixital de Renfe, reforzando a súa posición como compañía ferroviaria de cara á liberalización do sector e potenciando a súa transformación en operador integral de mobilidade. Despois de atraer a máis de 900 startups desde a súa posta en marcha, TrenLab acelerou xa a dezasete startups. Entre todas recibiron unha suma de máis de 16,5 millóns de euros en financiamento por parte de diversos investidores e xeraron 121 empregos. Na actualidade, o programa TrenLab permitiría a contratación directa das startups que participan
.
A creación de Centros de competencias dixitais forma parte da estratexia de transformación dixital, internalización e eficiencia, recollida no Plan Estratéxico 2019-2023 do Grupo Renfe. Estes centros permitiranlle á operadora descentralizar servizos tecnolóxicos e crear emprego de calidade a través da filial LogiRAIL. En total, crearanse máis de 400 novos empregos entre 2021 e 2024.
A creación destes Centros de competencias dixitais de Renfe forma parte do Plan de Deslocalización de Recursos do Ministerio de Transportes, Mobilidade e Axenda Urbana, concibido como motor de medidas para mellorar a competitividade, o desenvolvemento de novas actividades económicas, o aproveitamento de recursos locais e o talento asociado á contorna.
Os Centros de competencias estanse instalando en: Miranda del Ebro, Alcázar de San Juan, Teruel, Mérida, Linares e Monforte de Lemos.
Renfe licitou a subministración, instalación e posta en servizo dun sistema de comunicación dixital GSM-R (Sistema Global de Comunicacións Móbiles para Ferrocarrís) en 534 trens de largo convencional de servizo público para Cercanías e Media Distancia. O importe da licitación ascende a 37 millóns de euros e o prazo de execución do encargo é de 48 meses.
O sistema de comunicacións GSM-R de voz, o mesmo que se utiliza en Alta Velocidad e semellante ao da telefonía móbil, pero con canles e protocolos específicos, úsase en radiotelefonía para a transmisión de infraccións relativas á explotación ferroviaria.
Esta rede permite a comunicación continua, minimizando as interferencias, entre os trens e os centros de control. Coa instalación deste sistema dáse un paso adiante na evolución e a dixitalización, mellorando as prestacións do sistema analóxico anterior coñecido como «tren-terra», moito máis restritivo
.
Renfe incorpora sistemas de intelixencia artificial aos equipos de videovixilancia de preto de 500 estacións de Cercanías. Renfe puxo en marcha a dixitalización dos sistemas de seguridade de 483 estacións de Cercanías para recompilar e procesar de forma anónima e automatizada miles de datos a través do sistema CCTV de cada estación e integralos nun cadro de mando único. O obxectivo é mellorar a seguridade e a experiencia do cliente, sempre desde o cumprimento estrito da normativa de protección de datos.
Conta cun orzamento de 31,7 millóns de euros que foi financiado con fondos da Unión Europea, comezou a finais do ano pasado e está previsto que culmine en 2024. Durante este tempo substituiranse máis de 5.000 cámaras de seguridade analóxicas por cámaras IP, que permitirán compartir a información recollida a través do sistema CCTV nun sistema de vídeo analítica integrado.
Así mesmo, o proxecto RS3 prevé a instalación de 500 servidores de última xeración e a renovación de sistemas operativos, instalacións e elementos dixitais das estacións de Cercanías. Tamén prevé a instalación de aproximadamente 500 sondas de ciberseguridade para a monitorización, control e análise destas. O obxectivo final é aumentar os niveis de seguridade dixital e de ciberseguridade.
O novo sistema permitiralle á seguridade da compañía tomar mellores decisións, grazas ao cadro de mando integrado con datos en tempo real. Grazas a este sistema intelixente de seguridade poderase coñecer o que está pasando nas estacións de Renfe Cercanías en tempo real. Por exemplo, mediante a análise da afluencia, en caso de que sexa necesario, poderase dirixir máis persoal ás estacións que o necesiten en cada momento. Tamén se poderán detectar, de maneira automatizada, incidentes relacionados coa seguridade como caídas de persoas e obxectos ás vías, incendios, actos vandálicos ou a fraude no acceso aos servizos.
O sistema RS3 recompila imaxes das estacións que se integran nun sistema de vídeo analítica, onde se procesan e analizan con algoritmos de intelixencia artificial. Posteriormente, as imaxes tratadas son eliminadas do sistema en cuestión de milisegundos. Para implementar estas solucións Renfe contratou a empresas punteiras en tecnoloxías de analítica e intelixencia de imaxes, entre as que se atopa imotion Analytics, unha das startups aceleradas co noso programa de innovación TrenLab.
En total, este proxecto contempla a instalación de 6.451 dispositivos para a posta en marcha dun circuíto pechado de CCTV e dun sistema de analítica de vídeo intelixentes. Ademais, estes dispositivos irán acompañados de sistemas de control de accesos, equipamentos de control eléctrico ou elementos de comunicación para a conexión dos diferentes equipos IP, entre outras instalacións.
Durante 2021 xa se comezou a planificación e execución de instalacións nun total de 21 estacións no Núcleo de Cercanías de Madrid; 22 estacións en Rodalies Barcelona; 7 estacións no Núcleo de Cercanías de Bilbao; 7 estacións no Núcleo de Valencia e 4 estacións no Núcleo de Sevilla.
E en 2022 está previsto que esta mellora se implante en 33 estacións do Núcleo de Cercanías de Madrid; 43 de Rodalies Barcelona; 15 do Núcleo de Cercanías de Bilbao e 6 de RAM (largo métrico); 14 do Núcleo de San Sebastián; 10 do Núcleo de Cercanías en Asturias e 9 de RAM; 12 estacións de RAM Santander; 17 do Núcleo de Valencia; 9 do Núcleo de Sevilla; 11 do Núcleo de Málaga; 8 do Núcleo Murcia/Alacant e 7 estacións do Núcleo de Cádiz
.
Cun importe de 23,15 millóns de euros, Renfe dotará as estacións de cartelaría multimedia, onde se mostrará toda a información de interese para os viaxeiros de forma visual e continuada, como horarios e trens, eventos ou calquera outro servizo ou información relevante
. Os novos equipamentos permitirán substituír a información en papel situada nas vitrinas das estacións, asegurar que todas amosan a información actualizada, realizar cambios ou actualizacións de maneira inmediata e simultánea en todas as estacións onde se dispoña deste sistema, ter a opción de personalizar os contidos para cada estación e mellorar a imaxe.
Igualmente, o contrato do sistema de cronometría, cuxo importe é de 12,3 millóns de euros, ten por obxecto a adquisición de subministracións de sistemas electrónicos de cronometraxe, servizos de reparación e mantemento de equipamentos de precisión
Renfe e Microsoft colaboran para explorar solucións baseadas no uso de tecnoloxías de intelixencia artificial que permitan dixitalizar e optimizar as actividades de mantemento de trens e material rodante, así como predicir posibles avarías antes de que estas se produzan.
O acordo inclúe unha proba de gafas HoloLens e ferramentas de realidade mixta para o acceso a documentación técnica e recursos formativos, así como o uso de plataformas colaborativas para facilitar compartir información técnica.
Coas capacidades analíticas de Azure e usando tecnoloxías IOT preténdese facer unha proba de concepto que permita recompilar datos históricos dos trens co obxectivo de anticipar posibles problemas e axudar a evitar incidencias antes de que sucedan, reducindo o tempo de inactividade do material rodante.
O dispositivo de realidade mixta de Microsoft HoloLens pode proporcionar acceso completo a esquemas, documentos técnicos e a calquera procedemento ou información adicional para realizar o diagnóstico ou a intervención no material rodante. Ademais, o visor holográfico permite a quen leva postas as gafas de realidade mixta ver anotacións e instrucións complexas sobre os equipamentos nos que está a realizar unha intervención e utilizando Dynamics 365 Remote Assist (a aplicación pode conectar a múltiples colaboradores); os operarios poderán compartir o seu campo de visión con expertos a centos de quilómetros para obter soporte remoto.
O acordo permitirá comprobar que o uso desta tecnoloxía pode reducir erros e acelerar operacións de mantemento complexas.
Dixitalización do proceso de mantemento de frotas
Por outro lado, un dos principais obxectivos de Renfe foi o de unificar as plataformas dixitais ao servizo dos empregados e impulsar a colaboración.
Desde este punto de vista, o acordo permitirá comprobar as capacidades de Microsoft Teams, Power Platform e Sharepoint para dixitalizar os diferentes recursos de enxeñaría e obter unha estandarización e contextualización da información, así como unha mellor xestión desta
Creamos o noso portal de Open Data para ordenar a información sobre o noso grupo que consideramos de utilidade pública e facilitarlles así o acceso a terceiros. O portal data.renfe.es contén 47 conxuntos de datos accesibles e descargables, entre os que se encontran as nosas estacións (con información comercial e técnica), datos sobre viaxeiros de Cercanías por franxas horarias ou fichas de trens de toda a nosa frota.
Outras iniciativas que iniciamos son as relacionadas co valor do dato.
Creemos que podemos obter moito valor tratando a inxente cantidade de datos que xa temos e os que xeramos cada día.
Neste aspecto podemos citar a construción dun espazo na nube (Microsoft Azure) sobre a que se irán despregando aqueles proxectos que teñan como obxectivo achegar valor desde os datos
. Nesta liña realizáronse varios proxectos:
Cadro Mando Analítico Grupo (Data Lake)
O obxectivo é o de unificar nun só modelo analítico os principais indicadores e dimensións corporativos e das sociedades (oferta e demanda, seguimento servizos, calidade, ingresos, etc.)
Despregouse a Fase I do Cadro de Mando Analítico para o Grupo Renfe no que xa temos máis de 1.000 millóns de rexistros e cargamos outros 16 millóns cada día. O proxecto inclúe:
• A confección dun Catálogo de Datos asegurando a fiabilidade, calidade e seguridade dos datos baixo o modelo de Goberno do Dato
• Máis de 170 informes analíticos con datos relevantes das sociedades do Grupo: ingresos, clientes, servizos, puntualidade, etc. e a capacidade de acceso ao modelo analítico creado para explorar o dato, incrementando e potenciando o seu valor estratéxico.
Actualmente están a incorporarse novos eixes de análise e funcionalidades como son entre outras: información económico-financeira, seguimento do Plan Estratéxico, información de recursos humanos, capacidades de análise predictivas, representacións gráficas sobre mapas sinópticos e indicadores do Plan Estratéxico
Big Data para a mellora da xestión de riscos. Seguridade circulación
A seguridade é un dos nosos piares estratéxicos e consideramos constantemente iniciativas que poidan redundar na súa mellora.
Actualmente temos diferentes sistemas de información que axudan a xestionar os riscos.
Usando tecnoloxías de analítica de datos, intelixencia artificial e xestión de grafos para o estudo de correlacións, sobre os milleiros de millóns de datos que nos dan as caixas negras dos trens (rexistradores xurídicos) queremos, de forma proactiva, identificar novas ameazas e anticiparnos así para evitar as novas situacións de perigo. Trátase de pasar unha xestión máis proactiva da seguridade
.